دسترسی به تجهیزات پزشکی با کیفیت خوب، مقرون به صرفه و مناسب همراه با ضمانت برای یک بیمارستان یا کلینیک درمانی امری ضروری است. بدون تجهیزات پزشکی ، روش‌های پزشکی رایج – از بانداژ مچ پای پیچ خورده گرفته تا تشخیص HIV/AIDS، کاشت لگن مصنوعی یا هر عمل جراحی- امکان پذیر نخواهد بود. تجهیزات پزشکی در محیط‌های متنوع کاربرد دارند. به‌عنوان مثال توسط افراد غیر متخصص در خانه، توسط کارکنان پیراپزشکی و پزشکان در کلینیک‌های راه دور، توسط چشم‌پزشکان و دندان‌پزشکان و توسط متخصصان مراقبت‌های بهداشتی در مراکز پزشکی پیشرفته، برای پیشگیری و غربالگری و در مراقبت‌های تسکینی و…
تجهیزات پزشکی در دو دسته بزرگ مراقبت از بیمار در منزل و تجهیزات پزشکی بیمارستانی قرار می‌گیرند.
دستگاه پزشکی می‌تواند هر ابزار، دستگاه، ماشین، ایمپلنت، تجهیزاتی برای استفاده در شرایط آزمایشگاهی، نرم‌افزار، مواد یا سایر محصولات مشابه یا مرتبط باشد که توسط سازنده برای استفاده به تنهایی یا ترکیبی برای اهداف پزشکی در نظر گرفته شده است.
لوازم پزشکی چیست ؟
منظور از ابزار پزشکی ، هر نوع ابزار، دستگاه، ماشین، ایمپلنت، کالیبراتور آزمایشگاهی، نرم افزار، ماده یا سایر کالاهای مشابه یا مرتبط است که به تنهایی یا به صورت ترکیبی برای انسان برای یک یا چند مورد از اهداف خاص استفاده شود:
- تشخیص، پیشگیری، نظارت، درمان یا کاهش بیماری
- تشخیص، نظارت، درمان، کاهش یا جبران آسیب
- بررسی، جایگزینی، اصلاح یا پشتیبانی آناتومی یا یک فرآیند فیزیولوژیکی
- حمایت یا حفظ زندگی
- کنترل لقاح
- ضد عفونی وسایل پزشکی
- ارائه اطلاعات برای اهداف پزشکی یا تشخیصی از طریق بررسی آزمایشگاهی نمونه‌های مشتق شده از بدن انسان
برای توضیح بیشتر، دستگاه‌های پزشکی از یک دستگاه اکسیژن ساده تا یک دستگاه MRI پیچیده هستند. دستگاه‌های تشخیص آزمایشگاهی یا لوله‌های خودآزمایی نیز جزو تجهیزات پزشکی محسوب می‌شوند.
تجهیزات پزشکی پرمصرف
نگه داشتن تجهیزات کلیدی پزشکی همیشه برای ارائه مراقبت کامل بسیار ضروری است. به منظور ارائه خدمات درمانی گسترده به مراجعین، مجموعه‌ای اولیه از دستگاه‌ها و تجهیزات وجود دارد که تمامی محیط‌های پزشکی باید داشته باشند. اینجا فهرستی از تجهیزات پزشکی ضروری است که باید هر محیط پزشکی آن را تهیه کند و مجهز باشد.
- تخت بیمارستانی : حمل مناسب بیماران هنگام رسیدگی به موارد اضطراری بسیار ضروری است. این ابزار برای مراکز بهداشتی ضروری است که در حین گذراندن مراقبت از مراجعان در دسترس باشند.
- الکتروشوک : دفیبریلاتورها که اغلب در شرایط تهدیدکننده حیات مانند آریتمی قلبی یا تاکی کاردی استفاده می‌شوند، ریتم منظمی را به قلب باز می‌گردانند. آنها ابزارهای ضروری هستند که یک مرکز پزشکی همیشه به پشتیبانی آن احتیاج دارد.
- دستگاه بیهوشی : دستگاه‌های بیهوشی برای تامین دقیق و مداوم گازهای پزشکی برای حفظ سطح صحیح بیهوشی بیمار ساخته می‌شوند. سازندگان دستگاه‌های بیهوشی مدرن از ابزارهای اضافه شده مانند ونتیلاتور، واحد مکش و ابزارهای نظارت بر بیمار تشکیل شده‌اند.
- مانیتور بیمار : نمایشگرهای بیمار قطعات اصلی تجهیزات پزشکی هستند که وضعیت سلامتی بیمار را در حین و بعد از عمل ردیابی می‌کنند و گزارش می‌دهند. این مانیتورها برای بزرگسالان، کودکان و بیماران نوزادان کاربرد دارند.
- استریل کننده‌ها : ضدعفونی‌کننده‌های مراکز بهداشتی، انواع حیات میکروبی شامل قارچ‌ها، میکروب‌ها، عفونت‌ها، هاگ‌ها و سایر موجودات موجود بر روی ابزارهای جراحی و سایر محصولات پزشکی را از بین می‌برند. اتوکلاو با استفاده از بخار اشباع شده با فشار بالا برای مدت کوتاهی تجهیزات و لوازم را ضدعفونی می‌کند.
- دستگاه EKG/ECG : الکتروکاردیوگرام (EKG) فعالیت الکتریکی قلب را در مدت زمان مشخصی ثبت می‌کند و به ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی این امکان را می‌دهد تا ریتم کلی قلب را پیگیری کنند و هر گونه بی‌نظمی را تشخیص دهند.
- تخت جراحی : میزهای جراحی از ملزومات یک مرکز پزشکی هستند. برای آماده سازی بیمار، جراحی و بهبودی، این قطعات از تجهیزات ضروری هستند.
- گرمکن پتو و مایعات : سطوح دمای بدن که در طول درمان جراحی حفظ نمی‌شود و می‌تواند باعث مشکلات پس از جراحی مانند هیپوترمی حین عمل، بستری طولانی مدت و بهبودی و افزایش خطر عفونت شود. به همین دلیل است که گرمکن‌های پتویی و گرم کننده‌های مایع برای مراکز مراقبت‌های بهداشتی بسیار مهم هستند.
- دستگاه الکتروکوتر : واحد الکتروسرجری در درمان جراحی برای بریدن، انعقاد یا اصلاح بافت، اغلب برای محدود کردن مقدار گردش خون در یک ناحیه و افزایش دید در طول جراحی استفاده می‌شود. این دستگاه برای سوزاندن رگ و به حداقل رساندن از دست دادن خون در حین جراحی بسیار حیاتی است.
- چراغ جراحی : چراغ‌های جراحی بخشی اجباری از هر عمل جراحی هستند تا به جراحان کمک کنند تا در شرایط نور کافی کار کنند.
فروشگاه آنلاین تجهیزات پزشکی
عمده به بیمارستان‌ها و داروخانه‌های استان تهران عرضه کرد. سال 1391 این شرکت به طور رسمی ثبت شد و در سال 1394 عضو رسمی‌اداره کل تجهیزات پزشکی شد.فروشگاه سدان مد هم دارای تجربه بالا در زمینه تجهیزات پزشکی است ( سابقه همکاری با بیش از 900 داروخانه استان تهران و بیش از 30 بیمارستان و همچنین بیش از 20 مرکز جراحی محدود و همچنین بیش از 20 سازمان و ارگان بزرگ کشوری و بین المللی ) و هم دارای ثبت رسمی است و شما در هنگام خرید مطمئن هستید که از جایی که معتبر است خرید می‌کند.
تجهیزات پزشکی یکی از عامل های کمک کننده در مراقبت از بیماران است. بگونه ای که داشتن آنها نیازهای بیمار را برطرف می کند و رسیدگی به آنان را سهولت می بخشد. البته معمولا در هنگام مراجعه به بیمارستان، داروخانه ها و یا فروشگاه کالاهای پزشکی با تجهیزاتی مواجه می شویم که بسیاری از آن ها برای ما ناآشناست. اگر شما نیز جزء افرادی هستید که می خواهید بدانید تجهیزات پزشکی چیست (medical equipment) و بر چه اساسی تقسیم بندی می شود، خواندن این مطلب را به شما توصیه می کنیم.
تجهیزات پزشکی چیست
در جوامع مختلف، سوال " تجهیزات پزشکی چیست " جواب های مختلفی دارد. اما، به طور کلی به تمام ابزارها (tools)، وسایل (devices) و تجهیزاتی (equipment) که در حوزه ی پزشکی از آن ها استفاده می شود، تجهیزات پزشکی گفته می شود.
زنجیره تامین سلامت شفاتل علاوه بر ارائه خدمات درمانی در منزل مانند، پرستاری در منزل ، ویزیت پزشکی در منزل ، فیزیوتراپی در منزل و چندین خدمات دیگر، در تامین تجهیزات پزشکی نیز جز پیشگامان است و شما می توانید تمام نیازمندی های خودتان را با شفاتل برطرف کنید.
دسته بندی مختلف تجهیزات پزشکی
تا اینجا دانستیم که تجهیزات پزشکی چیست. حال باید بدانیم که این انواع مختلف تجهیزات پزشکی بر چه اساسی دسته بندی می شوند. در زیر دو فاکتور برای دسته بندی تجهیزات ذکر شده است.
- دسته بندی براساس نوع کارکرد
- دسته بندی بر اساس کلاس کاری
البته تقسیم بندی های دیگری مانند تقسیم بندی براساس محل و زمان دقیق استفاده نیز وجود دارد. ولی به طور کلی، دو نوع ذکر شده، همه ی گروه ها را شامل می شود.
دسته بندی براساس نوع کارکرد
تجهیزات پزشکی براساس نوع کارکرد به دسته های زیر تقسیم می شوند:
1#_تجهیزات تشخیصی
تجهیزات پزشکی تشخیصی ، به تمامی تجهیزات یا ابزارهایی گفته می شود که در بیمارستان ها ، آزمایشگاه ها و سایر مراکز پزشکی ، فقط و فقط برای تشخیص وضعیت بیمار از آن ها استفاده می شود. به عنوان مثال بر اساس توضیحاتی که بیمار درباره ی وضعیت خودش به پزشک ارائه می دهد، سرنگ آوا پزشک یک آزمایش برای او تجویز می کند. این آزمایشات، با استفاده از تجهیزات مناسب، برای ارزیابی داخلی بدن بیمار انجام می شود. پزشکان (یا اعضای دیگر کادر درمان) برای یافتن هرگونه پدیده ی غیرطبیعی در مورد اعضای آسیب دیده ی بدن، نتیجه ی آزمایش را بررسی می کنند.
پرکاربردترین تجهیزات تشخیصی
در زیر از پرکاربردترین تجهیزات تشخیصی مورد استفاده در محیط های پزشکی نام برده ایم :
- دستگاه های تصویربرداری پزشکی : تصویربرداری پزشکی، یک نوع فناوری است که برای دیدن اجزای داخلی بدن انسان، مورد استفاده قرار می گیرد. تصویر بصری تولید شده توسط تجهیزات پزشکی، برای تشخیص تغییرات و آسیب ها و بررسی وضعیت بیمار، استفاده می شود. از انواع تجهیزات تصویربرداری پزشکی، دستگاه های رادیوگرافی (دستگاه اشعه ایکس)، توموگرافی کامپیوتری (CT Scan)، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (اسکن MRI)، سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی را می توان نام برد.
- داپلر (doppler)
- پالس اکسی متری (pulse oximeter)
- و ...
[caption id="attachment_1577" align="alignleft" width="1920"] تجهیزات پزشکی تشخیصی، به تمامی تجهیزات یا ابزارهایی گفته می شود که برای تشخیص وضعیت بیمار از آن ها استفاده می شود.[/caption]
2#_تجهیزات بادوام
این نوع از تجهیزات پزشکی در بیشتر مواقع جهت تأمین مزایای درمانی برای بیماران با شرایط خاص مورد استفاده قرار می گیرند. این تجهیزات برای تامین اهداف پزشکی در جهت بهبود بیماران طراحی شده است. بنابراین استفاده از آن ها، حتما باید توسط پزشک تجویز شود. این دسته از تجهیزات، در طولانی مدت و تا چندین بار قابل استفاده هستند. همچنین بیمار می تواند در بیمارستان و یا خانه از آن استفاده کند. انواع بسیار مختلفی از تجهیزات پزشکی بادوام با کارکردهای متفاوت وجود دارد، مانند:
- - صندلی چرخدار دستی یا صندلی چرخدار برقی
- - تخت بیمارستان
- - واکر، عصا (یا هر نوع تجهیزات کمکی تحرک)
- - تجهیزات کششی
- - تشک های تحت فشار
- - پمپ های انسولین
- - بالابر بیمار
- - دستگاه های دیالیز کلیه
- - مخازن اکسیژن ثابت یا قابل حمل
- - دستگاه های تهویه هوا اکسیژن ساز
دلیل استفاده از لغت "بادوام" برای این دسته از تجهیزات، طول عمر بالا و کیفیت آن هاست. این وسایل، باید در درازمدت و توسط افراد مختلفی مورد استفاده قرار بگیرند. همچنین برای ایمنی و راحتی بیماران طراحی شده اند. به همین دلیل، دوام و کیفیت آن ها اهمیت ویژه ای دارد. جهت اطمینان از صحت این دو ویژگی، تست های کیفی دقیقی بر روی این محصولات انجام می شود. همچنین از ویژگی هایی که در تمام این تجهیزات مشترک است، می توان به ضد لغزش بودن و مقاومت بالا در تحمل بار اشاره کرد. از آنجایی که این تجهیزات توسط پزشک تجویز می شوند، یکی از آن ها تحت پوشش بیمه درمانی قرار می گیرند.
3#_تجهیزات درمانی
تجهیزات درمانی به هر نوع وسیله ی پزشکی یا ابزاری گفته می شود که برای درمان یک بیماری خاص طراحی شده است. این فناوری، از تکنولوژی مدرن برای رفع هرگونه ناهنجاری در خصوص عملکرد اندام ها و یا بافت های آسیب دیده در بدن، استفاده می کند. این دسته، همچنین می تواند شامل لوازم جراحی طراحی شده برای درمان در شرایط خاصی باشد که نیاز به انجام هر نوع عمل جراحی دارند.
نمونه هایی از تجهیزات متداول درمانی پزشکی در زیر آورده شده است. این تجهیزات معمولا در کلینیک ها و بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرند.
- پمپ های تزریق : این نوع از تجهیزات ، در محیط بیمارستان استفاده می شود. پمپ تزریق، برای تزریق دارو، مایعات و سایر انواع درمان جهت ورود به سیستم گردش خون بیمار طراحی شده است. از این دستگاه با استفاده از سوزن به صورت درون رگی استفاده می شود، اما امکان تزریق اپیدورال یا شریانی نیز وجود دارد. این تجهیز کاملا قابل کنترل است، زیرا در مدت زمان معینی مقدار کنترل شده ای از مایعات را به سیستم خون بیمار تزریق می کند.
- ماشین های جراحی LASIK: استفاده از فناوری LASIK در درجه ی اول برای درمان بیماری های چشم استفاده می شود. این ماشین در درمان بیمارانی که از نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم رنج می برند، موثر است.
- لیزرهای پزشکی: لیزر یک فناوری انقلابی است که در زمینه پزشکی برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شود. دستگاه لیزر برای کاربردهای بالینی، تابش الکترومغناطیسی با طول موج های مشخص و متفاوتی ساطع می کند. این طول موج ها از نظر سطح انرژی و مدت زمان پالس متفاوت هستند. تنظیمات میزان و شدت طول موج ها، توسط پزشک معالج در حین درمان تعیین می شود.
علاوه بر مواردی که گفته شد، تجهیزات درمانی مورد استفاده برای اقدامات جراحی شامل موارد زیر است:
- دامنه های تشخیصی
- کلاه های جراحی، روپوش، دستکش یا عینک (برای تیم جراحی)
- گاز و پارچه (برای بیماران)
[caption id="attachment_1582" align="aligncenter" width="640"] تجهیزات درمانی به هر نوع وسیله ی پزشکی یا ابزاری گفته می شود که برای درمان یک بیماری خاص طراحی شده است.[/caption]
4#_ تجهیزات محافظ حیات
تجهیزات پشتیبانی زندگی، نوعی از دستگاه های پزشکی هستند که برای حفظ عملکرد بدن بیمار طراحی شده اند. بدون این دستگاه ها، عملکرد سیستم های اندام بیمار به تنهایی دشوار و یا غیرممکن خواهد بود. امروزه انواع مختلفی از دستگاه های پشتیبانی از زندگی در زمینه پزشکی وجود دارد که نام برخی از آن ها در ادامه ی مطلب آورده شده است:
- دستگاه های قلب و ریه: این دستگاه ها با نام بای پس قلبی ریوی (CB) نیز شناخته می شوند. این نوع از تجهیزات در حین عمل، به طور موقت به جای قلب یا ریه های بیمار عمل می کنند. این عملکرد، گردش خون و اکسیژن را در سراسر بدن بیمار آسان می کند. در واقع، به عنوان نوعی گردش خون خارج از بدن شناخته می شود.
- ونتیلاتورهای پزشکی: این گروه برای انتقال هوای تنفسی به داخل و خارج از ریه ها طراحی شده اند. این دستگاه ها در بیمارانی که در تنفس مشکل دارند و یا قادر به تأمین اکسیژن کافی در بدن نیستند، استفاده می شود. هواکش های پزشکی دو نوع هستند. یکی از آن ها با استفاده از ماسک شیر کیسه ای کار می کند. مورد دیگر توسط رایانه به کارگیری و کنترل می شود. این دستگاه را معمولا در بخش مراقبت های ویژه می بینید.
- دستگاه دیالیز: دیالیز روشی است برای حذف املاح یا سموم اضافی از خون. دستگاه دیالیز در افرادی که کلیه ی آنها آسیب دیده است و این عضو آن ها، توانایی انجام صحیح عملکرد خود را ندارد، استفاده می شود. دستگاه های دیالیز، برای کسانی که کلیه ی آن ها آسیب دیده است و یا عملکرد کلیه ی آن ها از بین رفته، به شدت ضروری است.
- دستگاه های جوجه کشی: دستگاه جوجه کشی، نوعی دستگاه پزشکی است که برای مراقبت های ویژه ی نوزادان استفاده می شود. این دستگاه، برای شبیه سازی شرایط محیطی مناسب برای نوزادان تازه متولد شده طراحی شده است. این مورد، در بیشتر موارد همراه با چند تجهیز پزشکی دیگر مانند هود اکسیژن و هواکش استفاده می شود.
5#_تجهیزات آزمایشگاهی
استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی پزشکی اغلب در کلینیک های پزشکی یا آزمایشگاه های تشخیصی دیده می شود. این نوع تجهیزات برای تجزیه و تحلیل خون، ادرار، ژن ها و سایر مواد بیولوژیکی در نظر گرفته شده اند. در زیر متداول ترین نمونه های تجهیزات آزمایشگاهی پزشکی مورد استفاده در زمینه ی پزشکی آورده شده است:
- آنالیز کننده های گاز خون
- تجزیه و تحلیل شیمی
- وسایل جمع آوری خون
- آنالیز کننده های الکترولیت
- شمارنده ی دیفرانسیل
- تجزیه و تحلیل آزمایش دارو
- آنالیزرهای انعقادی
- آنالیزگرهای هماتولوژی
- تجزیه و تحلیل ادرار
- سیستم های میکروبیولوژی
دسته بندی بر اساس کلاس کاری
تجهیزات پزشکی، تاثیرات مختلفی از نظر نوع و میزان، بر روی بدن انسان دارند. بر همین اساس، سازمان غذا و داروی ، این تجهیزات و وسایل را به سه کلاس زیر تقسیم می کند.
تجهیزات و وسایل کلاس A یا 1
کلاس A یا 1: کم اثرترین و معمولی ترین تجهیزات در این گروه قرار می گیرند. طراحی آن ها نیز به صورت کاملا ساده و ابتدایی است. همچنین کنترل های مورد نیاز این تجهیزات، فقط کنترل های عمومی را شامل می شود. بنابراین کنترل های عمومی مانند، ثبت نام شرکت تولید کننده دستگاه در سازمان غذا و دارو، ساخت وسیله با توجه به قانون شرایط تولید اصولی، ثبت نام تجهیزات تولید شده در سازمان غذا و دارو و همچنین برچسب گذاری ایمنی و مشخصاتی وسیله صورت می گیرد. تقریبا 74 درصد از وسایل تولیدی همچون باندها و دستکش های پزشکی در این گروه قرار می گیرند.
تجهیزات و وسایل کلاس B یا 2
کلاس B یا 2 : تجهیزاتی که در این دسته هستند، در کنار تمام کنترل های عمومی، نیاز به یک سری کنترل های ویژه نیز دارند. کیسه های آب گرم و برخی از تشک های مواج را در این گروه قرار می دهند.
تجهیزات و وسایل کلاس C یا 3
کلاس C یا 3 : آن دسته از اقلامی که بسیار حساس هستند و زندگی بیمار به آن ها بستگی دارد، در کلاس3 قرار می گیرند. از تجهیزات این گروه برای پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری ها استفاده می شود. اقلام دسته ی c تحت کنترل های بسیار ویژه و حساسی قرار می گیرند. وسایلی مانند فشارسنج، نمایشگرهای ضربان قلب و تجهیزات خیلی پیشرفته پزشکی در این گروه جای می گیرند.
[caption id="attachment_1581" align="aligncenter" width="1200"] تجهیزات پزشکی، تاثیرات مختلفی از نظر نوع و میزان، بر روی بدن انسان دارند.[/caption]
تعمیرات تجهیزات پزشکی
بسیاری از تجهیزات پزشکی، در طول عمر خود حداقل یک بار نیاز به تعمیر پیدا می کنند. همچنین همه ی آن ها باید به صورت دوره ای چک و رفع اشکال شوند. از آنجایی که این تجهیزات تخصصی هستند، تعمیر و نگهداری آن ها اصول خاص خود را دارد.
در این مطلب خواندیم که تجهیزات پزشکی چیست و طبق چه اصولی دسته بندی می شوند. همچنین با انواع آن ها، آشنا شدیم. خبر خوب و امیدوار کننده اینکه با ادامه ی پیشرفت فناوری های پزشکی، همواره تجهیزات موثرتر و جدیدتری عرضه می شود. پس پیشگیری و درمان های موثرتری نیز به وجود خواهد آمد. امیدواریم با خواندن این مطلب، به پاسخ سوالات خود رسیده باشید. منبع
چرا باید از ظروف مسی استفاده کنیم؟